Nicolaas Vroom

Is het water of gas?

Back

Nicolaas Vroom

Is het water of gas?

Acryl and Oil on canvas
80 by 30 cm
To read the text in English select: English

Het bovenstaande schilderij toont een octopus en een zeekat. De octopus heeft in 3 messen in zijn tentakels. Het idee achter het schilderij is dat de octopus een chirurg is die de zeekat gaat operen. Als je goed kijkt dan heeft de zeekat een kleine wond op zijn rug. Deze wond is omringd door een wolk van bloed.
De wolk van bloed is de reden van de title van dit schilderij: Is het water of gas?
Van uit het menselijk oogpunt: is het water, omdat wij in staat zijn om het verschil te zien tussen water en gas.
Van uit het oogpunt van vissen die geheel in water leven is het gas, omdat van uit het wereldbeeld van de vis er geen water is en vliegt een vis (net zoals een vogel) in de lucht. Het bloed, wat uit de zeekat naar alle kanten ontsnapt is dan eerder een gas. Wat een vis wel kan, is aan de hand van de kleur, verschillende soorten van gas onderscheiden. Rood voor bloed en donker blauw voor inkt.

Achter dit schilderij ligt een diepere physische betekenis. We mensen nemen elkaar onderling waar met onze ogen en zintuigen. En daarmee kunnen wij een onderscheid maken tussen water en gas. Vissen kennen dit onderscheid niet. Zij hebben het dus foutief en moeilijker. De wereld is complexer dan zij denken.
Echter wij mensen kunnen die zelfde fout ook maken als we zuiver uitgaan van zintuigen en de metingen die wij doen. Om elkaar en de wereld rond om ons heen waar te nemen gebruiken wij licht (en andere vormen van straling). Dat doen wij door de fotonen die ons oog bereiken om te zetten in een electrisch signaal en in onze hersen om te zetten in een 3D beeld. De fotonen die ons oog bereiken komen ergens vandaan en volgen een bepaalde baan. Dit roept het beeld op dat er alleen fotonen zijn in die baan, want dat zijn de fotonen die wij zien. In werkelijkheid is de hele ruimte rondom ons heen vol met fotonen die zich in allerlei richtingen bewegen en die wij nooit zullen waarnemen. Het zelfde kun je ook zeggen van allerlei vormen van straling. Slechts een handje vol bereikt ons. Maw de ruimte rondom om ons heen is in het geheel niet leeg.

Maar er zijn nog meer zaken waarbij wij mensen het fout kunnen hebben. Wij nemen waar met onze ogen en zien in zekere de buitenkant van bepaalde objecten. Wij kunnen niet zien wat er binnen in gebeurd en in zekere mate alleen maar gissen. Hoe kleiner de details zijn die wij wilen zien en hoe nauwkeuriger, hoe moeilijker.

Wat wij ook willen is de werkelijkheid begrijpen. Wij willen weten wat er gelijk is, wat de verschillen zijn en als er verschillen hoe dat komt. Het probleem is dat als je de deze verschillen wilt beschrijven je dat volkomen moet doen van uit het perspectief van de objecten onderling die je wilt begrijpen en beschrijven en moet je de mens geheel buiten beschouwing laten.

Een voorbeeld is de beweging van de sterren in een sterrenstelsel zoals de Melkweg, of dichter bij huis de planeten in ons zonnenstelsel. Hier gaat het erom hoe deze objecten onderling bewegen.
Een speciaal geval is het zwarte gat. Een zwart gat is een ingestorte ster, een object, met een hele kleine straal een hele grote dichtheid. Vergeleken met onze zon in sommige gevallen een zwart gat juist iets zwaarder is dan onze zon en in de Melkweg zelfs vele malen zwaarder. Een zwart gat is zeker geen gat en ook geen singulariteit. Een belangrijk verschil met een ster is dat een zwart gat geen licht uitstraalt of als het dat wel doet dat meteen weer wordt ingevangen. Maw wij kunnen een zwart gat niet zien. Aan de andere kant wij kunnen een zwart gat wel veronderstellen namelijk op dezelfde manier als de planeten rondom de zon draaien, draaien er ook sterren rondom een zwart gat. Maw het fysische gedrag is het zelfde. De schaal, de afstanden en de massa's zijn verschillend.
Als we het gedrag van objecten onderling willen beschrijven dan moeten we onderzoeken hoe objecten elkaar onderling 'waarnemen' en elkaar beinvloeden. Dat is met behulp van de zwaarte kracht en meer specifiek met gravitonen. We hebben hier dus niets met het licht en fotonen te maken. Electromagnetische verschijnselen zijn te verwaarlozen. Als je de wetten wilt weten dan gebeurd het zelfde.

Een andere problematiek is hoe wij de plaats van deze objecten bepalen. Dit gebeurd met behulp van het licht en is afhankelijk van de plaats vanwaar wordt waargenomen en de van de lichtsnelheid.

Fysische verschijnselen moet je allemaal van uit hun eigen gezichtspunt, binnen hun eigen wereld, proberen te begrijpen en te beschrijven. Dit zelfde geldt ook als de verschijnselen langzaam globaal veranderen. Ook hier ligt een fysische reden aan ten grondslag. Datzelfde geldt ook voor de wetten die deze verschijnselen beschrijven.

Hierbij eindigt het verhaal over het schilderij "Is het water of gas?". Maar het verhaal is zeker nog niet af.